جدید 95

موسیقی ما – آلبوم بی‌کلام «قانون بی قانون»، اثری از «رابعه زند» نوازنده جوانِ ساز قانون، یکشنبه‌ شب در فرهنگسرای نیاوران در حالی رونمایی شد که «محمد علی بهمنی» در این مراسم که با استقبال مخاطبان همراه بود شعرخوانی کرد و «سید علیرضا میرعلی‌نقی» نیز درباره‌ی این اثر سخن گفت.
 
زند در این آلبوم با همراهی سازهای کوبه‌ای کاخن، کوزه، بندیر و پرکاشن به نوازندگی «همایون نصیری» و همچنین تنبک‌نوازی «پدرام بلورچی» یازده قطعه شامل «خداحافظ شهریور»،‌ »سرگذشت پاییز»، «مخالف همه چیز»، «تناقض»، «… پیراهنت»، «برداشتی از مقام کرد»، «پیش درآمد»، «آواز نوا»، «دود عود»، «آواز نهفت» و «بازی» (چهارمضراب نوا) را منتشر کرده است.
 
«علیرضا میر‌علی‌نقی» درباره‌ی این اثر می‌گوید: «از بیداری مجدد صدای قانون در فضای موسیقی ایران، حدامثر شصت سال گذشته و به نظر می‌رسد پویایی و رشدی سریع‌ار از آنچه تصور ش می‌رفت، در منزلگاه‌های امروز و آتیه، پیش رو دارد. استقلال تدریجی صدادهی، تکنیک‌های نوازندگی و نغمه‌پردازی با آن به طرزی که از سایه‌ی سنگین موسیقی‌های عرب و ترک و ارمنی جدا شود و به نرمی هویت ایرانی – نه الزاما مقید به موسیقی دستگاهی- برسد، نیاز به آموزش‌های طولانی همراه با پژوهش‌های شخصِ آمیخته به ذوق و قریحه دارد و این آلبوم، مثالی روشن از رسیدن به چنین توفیقی در شرایط خاص خروش است. آنچه که در دستاورد هنری رابعه زند اهمیتی ویژه دارد، استقلال و تشخص فضای موسیقایی او، در عین وفاداری‌ای ناخودآگاه به ریشه‌های انواع موسیقی شرقی – (ایرانی، عربی، هندی، ترکی) است که به مدد مهارت او، جلوه‌ای برازنده و بی‌نقص دارد و در طیفی مابین نوازندگی استاد کارانه و تلاش صادقانه برای رسیدن به مرزهای زرین نغمه‌پردازی، طی طریق می‌کنند و در این رهپویی خود را به هیچ قاعده و قانونی محدود نمی‌کند. گاه بدون تم مشخص و تنها به قصد فضاسازی محض می‌نوازد. گاهی فارغ از تمام فرم‌های شناخته شده برای نغمه‌سازی،‌ صرفا به قابلیت‌های روایی و داستان‌گویی مستمر با زبان اصوات می‌پردازد که از قضا دارای قابلیتی آشکار برای استفاده‌های تصویری (در متن فیلم یا کلیپ) نیز هست. زمانی از تفمری صرفا موسیقایی پیروی می‌‌کند و به نیروی استعدادی ذاتی، ظرافت‌های نهفته در مقام‌گردانی‌های زیبا، سکوت‌‌های معنادار، استفاده از تکنیک‌های هارپ‌نولزی، آفریننش آکوردهای اندیشیده شده و از صافی آزمون و تجربه گذشته و ظرفیت‌های صداهای در طول سیم‌های کشیده شده وی خرک و پوست را برای نمایش خیال سیال خویش به خدمت می‌گیرد تا درون خود رابیان کند. گاه دقایقی چند روز به سیاحتی بی‌مرز در فواصل انتخابی، بدون محدودیت در مقام‌ها یا جملات شناخته شده در آثار معروف سپری می‌کند و موسیقی شخصی خود را می‌آفریند. موسیقی که راگ هندی، دستگاه ایرانی،‌ موقام ترکی و مقام عربی در آن، مانند چندین نخ فلز در هم ذوب شده و آلیاژی ویژه و انحصاری را عرضه می‌کند. بدون اینکه مطلب و محتوا به نفع نمایش‌های ویترای از بین برود و بدون اینکه شخصیت ذاتی قانون در اجرا و به ویژه در صدادهی مطلوب، فراموش شود.»
 
این نوازنده درباره اثر خود می‌گوید: «قانون بی‌قانون» شامل تک‌نوازی‌های من با این ساز است که بخشی از آن بداهه و برداشت‌های موسیقی من است و بخشی از آن آهنگسازی شده است. این یک اثرِ فرمال است که برای موسیقی ایرانی نوشته شده است.»