امین تارخ: اولین بار است که راوی اشعار مولانا هستم

موسیقی ما ـ «امین تارخ» بازیگر شناخته شده سینمای ایران در واپسین روزهای اردیبهشت به یکی از استودیوهای ضبط موسیقی تهران رفت  تا آلبومی با آهنگسازی «علی پژوهشگر» و آواز «سالار عقیلی»، مخاطبانشان را میهمان فضایی عاشقانه در قالب یک آلبوم موسیقی با گزیده‌ی اشعاری از مولانا کنند؛ شاعری که این روزها اشعارش بیش‌تر از هر زمان دیگری مورد توجه هنرمندان موسیقی ایران قرار گرفته است. این اثر «صورت‌گر» نام دارد و این روزها، مراحل پایانی تولید خود را می‌گذراند. در این اثر «امین تارخ» در تقش مولانا به عنوان راوی حضور دارد و فضایی متفاوت با رنگ صدایش به این اثر بخشیده است.
 
«علی پژوهشگر» که هم‌اکنون تمام تمرکز خود را بر روی تولید این اثر گذاشته، درباره روند تولید این آلبوم به خبرنگار «موسیقی ما» می‌گوید: «مجموعه‌ای که هم‌اکنون در حال کار روی آن هستیم، مجموعه داستان  یک عشق به روایت مولانا است که ما در نهایت نام این مجموعه را «صورت‌گر» گذاشته‌ایم. این اثر قرار است، قصه‌ای عاشقانه را از اشعار مولانا برایمان تعریف کند و دستمان را می‌گیرد تا قدم به قدم ما را از عشق خاکی به عشق افلاکی برساند. جناب امین تارخ هم افتخار داده‌اند و در راستای تولید این اثر کنار ما هستند، در واقع یک راوی در نقش مولانا محسوب می‌شوند که شما دکلمه‌هایشان را در این کار خواهید شنید. بخش تصانیف و آواز هم به طور کامل بر عهده سالار عقیلی است.»
 
چه خوشمان بیاید چه نه؛ موسیقی ایران تحت تاثیر کلام است و بسیاری بر این اعتقادند که تفاوتی میان الحان، آهنگ‌ها و اشعار وجود ندارد؛ در این میان بسیاری از این اشعار مولانا چنان آمیختگی‌ای با موسیقی دارند که می‌توانند نواهای کنار آن را به اوج و تعالی برسانند. به قول‌ «حسن بلخاری» هیچ قوم و قبیله و تمدنی مثل ما موسیقی را در جان عرفان تعبیه نکردند و سماع نیافریدند. هیچ شخصی همچون مولانا موسیقی را در کلام به اوج نرساند و ما را چنگی در دست خدا ندانست. «علی پژوهشگر» که دو بخش آواز و روایت را برای آلبوم «صورتگر» در نظر گرفته، درباره جزییات بخش آوازی این اثر هم توضیح می‌دهد: «تمام اشعاری که برای این کار انتخاب شده‌اند، در واقع همه‌شان در راستای تکامل یک قصه هستند که بخشی‌ از آن توسط راوی شنیده می‌شود و در تداوم همان بخش آواز سالار عقیلی از راه می‌رسد و در خدمت قصه در می آید. در واقع مخاطب قدم به قدم با روایت امین تارخ و آواز  سالار عقیلی پیش می‌رود تا در جریان قصه قرار گیرد و از نقطه‌ای به سمت نقطه‌ای دیگر حرکت کند. تصانیفی که شما در کار می‌شنوید هم مثل موسیقی فیلم، بخشی از داستان را بیان می‌کنند.»
 
علی پژوهشگر که یکی از شاگردان ارشد زنده‌یاد منصور نریمان (پدر عود ایران) محسوب می‌شود، در پاسخ به این پرسش که آیا در این اثر تکیه خاصی بر ساز عود داشته است یا نه؟ می‌گوید: «ببینید، من آهنگسازی هستم که نوازنده سازعود هم هست و طبعاً نقش ساز عود در ذهن من پررنگ است؛ اما نوع موسیقی ما در این اثر همان موسیقی تلفیقی است. البته از موسیقی فلامنکو و موسیقی ایرانی هم در این اثر بهره گرفته‌ایم. همان‌طور که خودتان می‌دانید،‌ موسیقی فلامنکو و موسیقی ایرانی ریشه‌های مشترکی با یکدیگر دارند که بارها در این باره صحبت شده است. تکیه من در آلبوم «صورتگر» بر روی مقوله تلفیق است.»
 
او همچنین درباره سازبندی آلبوم «صورتگر» صحبت می‌کند و در این اثر نقش سازهای کوبه‌ای را پررنگ‌تر و متفاوت می‌داند و در این باره توضیح می‌دهد: «نقش سازهای کوبه‌ای در آلبوم «صورتگر» بسیار متفاوت است. ما از ساز طبلا که مخاطب را به سمت و سوی فضای موسیقی هندی هدایت می‌کند در این اثر استفاده کرده‌ایم تا ساز دف که یک ساز کوبه‌ای با ریشه موسیقی ایرانی است. به زعم بنده بخش کوبه‌ای کار خیلی وسیع است. البته همایون نصیری و درشن آنند و … را هم در این بخش کنار خود داریم که در زمینه کوبه‌ای بسیار هنرنمایی کرده‌اند. می‌توانم، بگویم این آلبوم، کار متفاوتی است و قطعا وقتی منتشر شود،‌ مخاطبان حرف بنده را تایید خواهند کرد. به هرحال مولانا دیگر فقط به سرزمین خاصی محدود نمی‌شود؛ مولانا برای همه دنیا است.»
 
این هنرمند که سالار عقیلی را برای بخش آواز این اثر انتخاب کرده، درباره دلیل این انتخاب و در پاسخ به این پرسش که آیا قطعات صرفاً برای رنگ صدای سالار عقیلی نوشته شده یا این‌که صرفاً به خاطر شهرت این هنرمند از او برای همکاری دعوت شده، اظهار کرد: «دوستی‌ای که سالیان سال با سالار عقیلی داشتم و اینکه به هر حال ما با هم هم‌دوره‌ای بودیم، باعث شده با هم رابطه دوستانه و نزدیکی داشته باشیم. زمانی هم که در حال نوشتن این اثر بودم، به صدا و وسعت صوتی ایشان فکر کردم اما این نکته را بگویم که شما در این مجموعه صدای جدیدی را از سالار عقیلی می‌شنوید. منظورم بخش‌هایی از صدای سالار است که تابحال روی آن تاکید نشده اما این‌بار بر روی آن تاکید کرده‌ایم. از طرفی دلم می‌خواست آدم‌های بیشتری با قصه عشق مولانا آشنا شوند و بنابرین حضور دو ستاره یعنی امین تارخ و سالار عقیلی در این کار موثر است. این طور نبوده که به این موضوع فکر نکنم اما برای بیشتر شنیده شدن کار به این موضوع هم توجه داشته‌ام.»
 
او که خودش به تنهایی انتخاب اشعار آلبوم «صورتگر» را برعهده داشته،‌ درباره چگونگی انتخاب و چینش اشعار هم گفت: «زمان زیادی برای انتخاب اشعار این آلبوم گذاشتم و باید بگویم سال‌ها با اشعار مولانا عاشقی کردم تا این ابیات را جدا کردم و کار را درآوردم. این طور نیست که از اشعار مشخصی استفاده کرده باشم، بلکه در بخش‌هایی ابیات را به صورت تک تک جدا کردم و چینش دوباره داشتم. خوشبختانه روند تولید کار تمام شده و میکس هم شده و هم‌اکنون در حال ضبط  صدای آقای تارخ هستیم که مرحله پایانی است.»
 
علی پژوهشگر اما درباره انتشار این کار تاریخ دقیقی را مشخص نمی‌کند و معتقد است: «ما همه کارهای این آلبوم را انجام دادیم اما اثر هنوز به شرکت خاصی واگذار نشده و تاریخ انتشارش به طور دقیق مشخص نیست اما قطعاً آلبوم «صورتگر» طی ماه‌‌های آینده روانه بازار خواهد شد.»
 
«امین تارخ» بازیگر شناخته شده‌ای است و کارنامه‌ی پر و پیمانی در عرصه‌ی سینما، تئاتر و تلویزیون دارد؛ او به عنوان بازیگر در فیلم «دلشدگان» که یکی از مهم‌ترین فیلم‌های درباره موسیقی به کارگردانی زنده‌یاد «علی حاتمی» است، حضور داشته است. او درباره موسیقی نظر جالبی دارد: «به عنوان یک ایرانی این نوع موسیقی را دوست دارم. البته صمیمانه و صادقانه بگویم آن بخش از موسیقی سنتی ایرانی که به شدت غمگنانه است و همین غمگنانه بودن باعث می‌شود که آنچنان نتواند با نسل جوان ارتباط برقرار کند باعث تأثر و تأسفم می‌شود. اما موقعی که به علت‌هایش فکر می‌کنم به هنرمند حق می‌دهم که چنین موسیقی‌ای را خلق می‌کند. موسیقی ایرانی ذاتاً به شکلی است که در همه شرایط و موقعیت‌ها برای گوش کردن مناسب نیست. این انگ همیشه به موسیقی ایرانی زده می‌شود اما شما یک موسیقی به من نشان بده که در همه حالات و شرایط قابل گوش کردن باشد من فکر می‌کنم این خاصیت همه موسیقی‌های در همه فرهنگ‌ها است. شما ممکن است یک زمانی حوصله گوش دادن به یک موسیقی پاپ را نداشته باشید یا آمادگی شنیدن یک موسیقی کلاسیک را نداشته باشید حتی اگر باخ و بتهون باشد. معنی‌اش این نیست که این موسیقی‌ها خوب نیستند. من فکر می‌کنم که موسیقی به قدری می‌تواند در فرهنگ‌ها و جغرافیاهای مختلف، متنوع باشد که هر کدام می‌توانند حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشند و در مقاطعی در زندگی شما هم تأثیر مثبت بگذارند. گاهی اوقات می‌رنجم وقتی می‌بینیم از جانب برخی جوان‌ها به مختصات فرهنگی‌مان بی‌توجهی می‌شود.»
 
او درباره حضورش در این پروژه موسیقایی هم می‌گوید: «اولین بار است که اشعار مولانا را خوانش می‌کنم و در یک آلبوم موسیقی راوی مولانا هستم؛ البته چندی پیش یک کتاب صوتی را که درباره «یونگ» بود، بازخوانی کردم اما این کار برایم یک تجربه نو محسوب می‌شود.»