بازخوانی ۴ دهه موسیقی ایرانی در جشنواره فجر

موسیقی ما ـ رییس سی‌و‌دومین جشنواره موسیقی فجر در نشست خبری که صبح امروز -۳۰ آذرماه ۱۳۹۵- در ساختمان معاونت هنری وزارت ارشاد برگزار شد، به تشریح جزییات این رویداد پرداخت و از اضافه شدن بخش پژوهش به جشنواره فجر خبر داد.
 
حمیدرضا نوربخش در ابتدای این نشست با اشاره به چرایی برگزار نشدن بخش رقابتی جشنواره گفت: ما با بررسی‌هایی که از دوره‌های پیشین جشنواره داشتیم متوجه شدیم بخش رقابتی اساسا خروجی مشخصی نداشته است و کمتر گروه مطرحی را می‌توان یافت که از قبل این بخش معرفی شده باشد. البته این بخش نیز به یک جشنواره دیگر تحت عنوان جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی انتقال یافته و حذف نشده است.
 
او ادامه داد: خوشبختانه جشنواره سی و یکم موسیقی فجر اتفاق متفاوتی بود و قریب به اتقاف هنرمندان شاخص موسیقی ایران سال گذشته حضور داشتند. ضمن اینکه ما این نکته را که مدام درباره جشنواره صحبت شود و حتی نقدهایی بیان شود اقدامی مثبت تلقی می‌کنیم و برای جشنواره این موضوع را یک توفیق می‌دانیم. وگرنه اگر مانند سال‌های گذشته جشنواره‌ای برگزار شود و تمام شود و حرفی هم زده نشود، اتفاق مثبتی نبوده و نیست. هر تغییر ساختار و بنیادینی نقدها و سر و صداهایی ایجاد می‌‌کند که بسیار امر طبیعی است من واقعا سال گذشته در جشنواره به خاطر حواشی که پیش آمد تصمیم قطعی داشتم که حضوری دوباره نداشته باشم و چند ماه نیز علیرغم درخواست‌های متعدد دوستان این مهم را نپذیرفتم اما در ادامه صحبت‌هایی زده شد مبنی بر اینکه با توجه به تغییرات دوره گذشته نیاز است که این دوره نیز با تغییر ساختار روبرو باشد و من بر همین اساس دوباره در جشنواره حضور پیدا کردم.
 
مدیرعامل خانه موسیقی در ادامه گفت: جشنواره امسال دی ماه آغاز خواهد شد  و تا ۳۰ دی ماه اجراها ادامه خواهد داشت روز اول بهمن هم اختتامیه جشنواره برگزار خواهد شد. تالار وحدت، تالار رودکی، مجموعه فرهنگسرای نیاوران، برج میلاد، سالن میلاد نمایشگاه، فرهنگسرای ارسباران و مجموعه برج آزادی محل برگزاری اجراهای جشنواره خواهند بود. مانند سال‌های گذشته موسیقی پاپ در سالن میلاد اجرا می‌شود. بخش‌هایی از موسیقی ارکسترال، بین‌الملل و ایرانی در تالارهای رودکی و وحدت اجرا می‌شود. بخش موسیقی بانوان و بخش‌هایی از موسیقی ایرانی و نواحی در مجموعه فرهنگسرای نیاوران روی صحنه می‌رود.  برج آزادی و احتمالا فرهنگسرای ارسباران میزبان بخش‌های نواحی و تلفیقی خواهند بود.  در برج میلاد بخش‌هایی از موسیقی ارکسترال و بین‌الملل اجرا خواهد شد.
 
رئیس جشنواره موسیقی فجر  گفت: در جشنواره امسال نگاه ویژه‌ای به موسیقی نواحی داشته‌ایم و بیش از ۱۰ اجرا در این بخش خواهیم داشت. در بخش موسیقی ایرانی نیز بخشی تحت عنوان بازخوانی ۴ دهه موسیقی ایران بعد از انقلاب اضافه شده که در این بخش و بخش‌های جذاب این ۴ دهه بازخوانی می‌شود. همانطور که پیداست موسیقی انقلاب نیز بخش مهمی از آثار خلق شده موسیقایی پس از انقلاب است که در آثاری چون مجموعه چاوش‌ها، متبلور است.
 
وی درباره اجراهای ارکستر ملی ایران و ارکستر سمفونیک تهران گفت: ارکستر ملی با ساختار جدیدش در این دوره از جشنواره رسما آغاز به کار می‌کند و این ارکستر آثاری چون نیلوفرانه و شور عشق علیرضا افتخاری را اجرا خواهد کرد. ارکستر سمفونیک تهران نیز اثری از احمد پژمان را اجرا می‌کند ضمن اینکه این ارکستر اجرای مشترکی را با ارکستر ایتالیا خواهد داشت.
 
نوربخش در ادامه با اشاره به اضافه شدن بخش پژوهش به جشنواره گفت: بخش پژوهش به این دوره از جشنواره اضافه شده و حضوری پررنگ و فعال خواهد داشت. در این بخش ۵ موضوع شامل بررسی آموزش آکادمیک موسیقی ایران، تاثیر مدرنیته بر موسیقی ایران، بررسی پژوهش‌های موسیقی ایران، نوآوری در موسیقی و اقتباس موسیقایی از ادبیات ایران مورد بررسی قرار می‌‌گیرد.  برای اینکه جشنواره موسیقی فجر به نوعی فینال و پایان دهنده تمامی جشنواره‌های موسیقی است، برای برگزیدگان دیگر جشنواره‌های موسیقی تدابیر جداگانه اندیشیده شده است. به این ترتیب که برگزیدگان جشنواره موسیقی نواحی، جشنواره موسیقی جوان و جشنواره موسیقی معاصر در سی و دومین جشنواره موسیقی فجر اجرا خواهند داشت.
 
نوربخش درباره جایزه باربد گفت:‌ جایزه باربد قرار است سالیان متوالی برگزار شود و به محور اصلی و جذابترین بخش جشنواره تبدیل شود. در این بخش با بررسی‌هایی که انجام شد و همچنین بررسی‌های انتقادهای مطروحه تصمیم گرفتیم تعداد داوران کمتر باشد و این تعداد در این دوره به نصف رسیده و حدود ۴۰ نفر داوری آثار برتر موسیقی ایران را بر عهده خواهند داشت. در هر بخش بین ۵ تا ۹ داور این آثار را بررسی می‌کنند و ضمن اینکه کلیه آلبوم‌های منتشر شده از مهر ۹۴ تا مهر ۹۵ توسط تیم داوری جشنواره بررسی می‌شود. سال گذشته انتقادهایی در خصوص جوایز اهدا شده صورت گرفت که بر همین مبنا تصمیم به اصلاح گرفتیم و امسال بنا شده تا آثار هیأت داوران مورد بررسی قرار نگیرد.
 
رئیس جشنواره موسیقی فجر در خصوص بخش نسلی دیگر از جشنواره گفت: همانطور که من سال گذشته عرض کردم ما نگاه حذفی نداریم و اتفاقا بخشی مثل نسل دیگر یکی از دغدغه‌های اصلی ماست اما متاسفانه در کنار جشنواره موسیقی فجر آنچنان که باید و شاید دیده نمی‌شد و به همین منظور برای این بخش مهم با همکاری بخش خصوصی جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی را برگزار کردیم و خوشبختانه وعده‌ای که من در این خصوص دادم محقق شد. ضمن اینکه در دور دوم جشنواره بخش رقابتی به آن اضافه می‌شود.
 
نوربخش درباره برگزاری جشنواره در شهرستان‌ها گفت: ما از اجرای جشنواره در شهرستان‌های ایران استقبال می‌کنیم اما متاسفانه طی این ۲ سال هیچ یک از استان‌های ایران برای برگزاری جشنواره موسیقی فجر اعلام آمادگی  نکردند و در صورت اعلام آمادگی از سوی هر یک از استان‌ها و شهرستان‌ها قطعا جشنواره را از این حالت متمرکز خارج می‌کنیم.
 
وی در خصوص سایت‌های بلیت فروشی جشنواره نیز گفت: همانند سال گذشته از تمامی سایت‌های بلیت فروشی دعوت شده تا پیشنهاد خود را ارائه دهند و امسال نیز رویه ما مانند سال گذشته خواهد بود و در حال حاضر مشغول بررسی پیشنهادات این سایت‌ها هستیم. ما تمایل داریم که این سایت‌ها بتوانند پیش پرداخت داشته باشند تا ما بتوانیم بخشی از مشکلات عدیده مالی خود را با این بخش حل کنیم. طی روزهای آینده اطلاعات قطعی در این باره منتشر خواهد شد.
 
نوربخش در خصوص بخش بین‌الملل جشنواره نیز گفت: بخش بین‌الملل سی و دومین جشنواره موسیقی فجر مانند سال گذشته با محوریت ایران فرهگی برگزار می‌شود و در آن هنرمندانی چون دولتمند خلف و دلمارئو روی صحنه می‌روند. طی روزهای آینده جدول کامل اجراهای موسیقی فجر نیز منتشر می‌شود و اطلاعات تکمیلی در اختیار رسانه‌ها قرار می‌گیرد.
 
رئیس جشنواره موسیقی فجر در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا کمینه و بیشینه رقم قراردادهای جشنواره مانند سال گذشته خواهد بود، نیز گفت: ما سال گذشته تبعیضی قائل نشدیم. طی این ۳ سال بودجه جشنواره ریالی تکان نخورده است و ما برای برگزاری باکیفیت جشنواره ناچاریم روی بحث گیشه حساب کنیم.  موضوع قراردادها و روش عقد آن مانند سال گذشته خواهد بود و اتفاقا ما سعی خواهیم کرد از موسیقی نواحی و ایرانی تا جایی که امکان دارد حمایت کنیم و حتی رقم‌های بیشتر از سال گذشته به هنرمندان این عرصه اختصاص دهیم.
 
نوربخش در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه ایا بر اساس وعده‌ای که داده شده اجراهای برتر سال نیز معرفی می‌شوند، گفت:‌ متاسفانه این اتفاق در این دوره نخواهد افتاد و چون عملی شدن این بخش مستلزم امکانات مالی و اداری بسیار بالایی است امیدواریم بتوانیم در آینده آن را عملی کنیم اما قطعا اگر ما درگیر حواشی‌های جشنواره نمی‌شدیم و بعد از اختتامیه نیز کارمان را ادامه می‌دادیم می‌توانستیم به این مهم نیز نائل آییم. چرا که ما معتقدیم رصد اجراهای موسیقی و همچنین تولیدات آن به نفع موسیقی کشور خواهد بود.

رئیس جشنواره در مورد جوایز این دوره گفت:‌ مجموعا ۲۵۰ میلیون تومان برای بخش جوایز اختصاص داده شده است. متوسط قیمت بلیت این دوره نیز مانند سال گذشته ۵۵ هزار تومان خواهد بود.
 
وی در خصوص مکانیزم دعوت از گروه‌ها برای اجرا در جشنواره گفت: ما چون بخش رقابتی نداریم بنابراین فراخوان هم نداریم. اما ما از تمام گروه‌های فعال موسیقی ایرانی دعوت کردیم تادر جشنواره حضور داشته باشند و هر کسی که نیامده به خواسته خودش بوده است. گزینشی نیز در دعوت گروه‌ها صورت نگرفته و ما تبعیضی قائل نشدیم. ولی وقتی به من یک میلیارد تومان می‌دهند و می‌گویند جشنواره ۳ میلیاردی برگزار کن، من باید چه اقدامی انجام دهم. قطعا ما باید روی فروش بلیت و گیشه حساب باز کنیم وگرنه اساسا جشنواره را نمی‌توان با این کیفیت برگزار کرد.