کامران تفتی: ماحصل عکس زمستونی تهران فقط در کلمه «عشق» خلاصه می‌شود

موسیقی ما – آلبوم «عکس زمستونی تهران» با صدای «کامران تفتی» در جریان سومین نشست کانون ادبیات آهنگین خانه شعر و ادبیات با اجرای «ابراهیم اسماعیلی اراضی» نقد شد.
 
به گزارش «موسیقی ما»، در این برنامه علاوه بر عوامل تولید، جمعی از منتقدان سرشناس عرصه موسیقی و ترانه و رسانه و مخاطبان این مجموعه حضور داشتند. در بخش اول برنامه «آیدا مصباحی»، «میثم یوسفی» و «حسین غیاثی» به نمایندگی از تیم تولید این مجموعه توضیحاتی را درباره روند تولید آلبوم بیان کردند. پس از صحبت‌های استاد «محمدعلی بهمنی» هم نوبت به نقد آلبوم توسط منتقدان رسید که گزارش این برنامه را در ادامه می‌خوانید:
 
 

• * آیدا مصباحی: نگاه تجاری به آلبوم نداشتیم

آیدا مصباحی، تهیه‌کننده آلبوم «عکس زمستونی تهران»، ابتدا گلایه‌هایی از روند پخش آلبوم داشت و گفت: «آقای اسماعیلی گفتند که برای اولین‌بار این آلبوم را در کنسرت کامران تفتی شنیده‌اند. این به لطف پخش بسیار خوبی است که حوزه موسیقی درگیر آن است. به عنوان کسی که اولین آلبومم را تهیه کرده‌ام، در ابتدا گمان من این بود که کار سختی به لحاظ اجرایی در پیش نداشته باشم؛ اما حضور اشخاص و شرکت‌‌های نامربوط در روند تولید این آلبوم، کار را سخت کرد. ما بهترین پخش را به لحاظ گسترش پخش مویرگی انتخاب کردیم. تیراژ آلبوم هم کافی بود و سعی کردیم با تحقیقات گسترده به همراه میثم یوسفی، کار را به نتیجه برسانیم. اما پخش اصلاً راضی‌کننده نبود و ظاهراً مافیای پخش با یک‌سری از دوستان روابط خاصی دارد و توجه و علاقه‌ای به خواننده جدید نشان نمی‌دهد. نمی‌دانم چه کسی باید به این مسأله رسیدگی کند و همین باعث شد که «عکس زمستونی تهران» به صورت آلبوم، کمتر شنیده شود.»
 
مصباحی ادامه داد: «ایراد بسیار بزرگی که در شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شد، این بود که چرا یک بازیگر دیگر هم خواننده شده است! تمام کامنت‌ها در ابتدا این بود و پس از انتشار آلبوم، کسانی که چنین عقیده‌ای داشتند، دیگر چنین سؤالی را مطرح نمی‌کردند و جواب افراد جدیدی که این سوال را می‌پرسیدند، می‌دادند. من و میثم یوسفی روزنامه‌نگار بوده‌ایم و برای ما از ابتدا، نظر منتقدین بیش از مخاطب عام اهمیت داشت و دوست داشتیم آلبومی تولید کنیم که به لحاظ کیفی بتوان پای آن ایستاد.»
 
تهیه‌کننده «عکس زمستونی تهران» درباره نحوه شکل‌گیری این مجموعه توضیح داد: «کامران تفتی یک آلبوم آماده با فضا و موسیقی و ترانه‌های دیگر داشت. زمانی که بحث همکاری ما جدی شد، از او خواستم این آلبوم را در یادگاری‌هایش بگذارد و کاملاً فراموش‌اش کند. پس از پذیرفتن این موضوع، فهمیدم که می‌خواهد خوانندگی را به شکل جدی ادامه دهد و در مرحله بعد، به سراغ میثم یوسفی و حسین غیاثی -که از دوستان قدیمی من هستند- رفتیم. آنها هم در ابتدا ترانه‌هایی که از پیش داشتند را ارائه کردند و کامران هم آنها را پذیرفت. اما من به سراغ ترانه‌هایی از آنها رفتم که برای روز مبادا کنار گذاشته بودند و در همان فاز اول، چند ترانه از جمله «پرواز روی بام تهران» و «آبروداری کن» را انتخاب کردیم. همکاری ما شروع شد و «بهنام جلیلیان» هم به ما پیوست که یکی از استعدادهای بسیار خوب حوزه موسیقی است و اگر او نبود، معلوم نبود کسی بتواند روی این ترانه‌های سخت یوسفی و غیاثی ملودی مناسب بسازد. در کنار این عزیزان، دوستان جوان دیگری چون «نسیم کیانی»،  «سعید رضایی» و «رامین عبداللهی» همراه ما شدند و ترانه‌های دیگری که معمولاً جوان‌ترها دوست‌شان دارند، تولید شد. در کل، اتفاقی که رخ داد، خیلی دلی بود و من هم نگاه تجاری به آلبوم نداشتم.»
 
 

• * آرش نصیری: امیدوارم مردم به این باور برسند که تفتی یک جرقه‌ نبوده‌ است

آرش نصیری، روزنامه‌نگار و منتقد موسیقی، دومین سخنران جلسه بود که در بخش‌هایی از صحبت‌هایش گفت: «به خاطر دارم بعد از نمایشگاه تجسمی رضا کیانیان، مصاحبه‌ای با ایشان انجام دادم که چرا یک بازیگر باید نسبت به برگزاری نمایشگاه اقدام کند. فحوای گفت‌وگو این بود که این خوب است مردمی که به نمایشگاه نقاشی، عکاسی یا هنرهای تجسمی نمی‌روند، به خاطر یک سلبریتی، توجه‌شان به عکس و تابلو و هنرهای تجسمی بیشتر جلب شود. البته هنرمندی مثل «مهران مدیری» در مارکت موسیقی موفق نبود و این عدم موفقیت به دلیل بدخواندن یا خاص‌خواندن ایشان نبود. به این دلیل بود که دغدغه اصلی او نبود. کامران تفتی هم اگر می‌خواهد در کنار تمام پروژه‌های فیلم و سریالی که دارد خوانندگی کند، برایش همان اتفاقی که برای همه پیش آمده رخ می‌دهد. اما او موسیقی را دوست دارد و اگر مردم به این باور برسند که مردم از شهرت سینمایی خود در موسیقی نمی‌خواهد استفاده کند، کم‌کم اتفاقات خوبی رخ می‌دهد. امیدوارم این دغدغه را در موسیقی هم داشته باشد و مردم به این باور برسند که او یک جرقه‌ نبوده‌ و همین موضوع باعث موضع گرفتن مردم می‌شود.»
 
 

• * میثم یوسفی: مهم‌ترین ویژگی این آلبوم، اعتماد فوق‌العاده کامران تفتی به تیم تولید بود

میثم یوسفی در بخش دیگری از این نشست اعلام کرد: «من قبل از اینکه فقط ترانه‌سرا باشم، روزنامه‌نگار موسیقی بودم و بارها شده که در مواجهه با آثاری که در مارکت ایران تولید می‌شود، به عنوان مخاطب این سوال برایم پیش آمده که چرا یک آلبوم باید تمام سلیقه‌ها را پوشش دهد. دغدغه شخصی من این بود و با اینکه خواننده‌های زیادی هستند که به من اعتماد دارند، اما تا کنون هیچ‌وقت آن اعتماد صددرصد نبوده که اجازه بدهند از صفر تا صد روند کار طراحی شود. مهم‌ترین ویژگی این آلبوم این بود که کامران اعتماد فوق‌العاده‌ای داشت و ما توانستیم کار را از صفر تا صد طراحی کنیم.»
 
یوسفی همچنین اشاره‌ای به فعالیت‌های موسیقایی کامران تفتی داشت: «کامران پیش از این کارهای منتشرشده‌ای داشت و تسلط خوبی به نوازندگی گیتار و پیانو دارد. وقتی که با هم صحبت می‌کردیم و متوجه می‌شد که در ترانه چه اتفاقی رخ داده، تا پایان به خوبی می‌خواند. درباره آلبوم قبلی کامران هم باید بگویم آن آلبوم به گونه‌ای نبود که او را در بازار منحصربه‌فرد کند. او دوست داشت اتفاقات دیگری رخ دهد و اعتماد او کمک کرد تا مجموعه جدیدی برایش طراحی کنیم.»
 
 

• * حسین غیاثی: شعرها بدون هیچ حذفی منتشر شد

حسین غیاثی سپس درباره ترانه‌های آلبوم گفت: «آقای محمدعلی بهمنی به من گفته بودند که شعر چندانی به دست ما نمی‌رسد. یعنی کارها آن‌قدر از شعر به دور است و مشکل دارد که نمی‌توان در مورد آنها بحث کرد. یکی از افتخارات ما این است که استاد بهمنی شعرها را دوست داشتند و هیچ اتفاق حاشیه‌ای برای آلبوم در حوزه شعر و صدور مجوزها رخ نداد و کار بدون هیچ حذفی منتشر شد و فکر می‌کنم این یکی از نعمت‌هایی است که ما در این مجموعه داشتیم.»
 
 

• * محمدعلی بهمنی: «عکس زمستونی تهران» سال‌ها بعد شناخته خواهد شد

استاد محمدعلی بهمنی شاعر و ترانه‌سرا یکی دیگر از سخنرانان این جلسه بود و در ادامه مقوله صدور مجوزها گفت: «اینکه در شورا سلیقه‌های مختلفی وجود دارد را نمی‌توان کتمان کرد؛ اما نکاتی هست که باید رعایت شود. گاهی شعری از شاعری می‌آید که در گذشته کارهای خوبی داشته و ما با او صحبت می‌کنیم و سعی می‌کنیم متوجه این پسرفت شود و کار خود را اصلاح و تقویت کند. اما ویژگی این آلبوم به باور من این است که «عکس زمستونی تهران» به روزگار خودش وابسته نبوده و به نسل‌های بعد از خود نگاه می‌کند. اگر هنوز هم کارهایی از گذشته داریم که با ما زندگی می‌کنند، در آنها هم مثل همین اثر اندیشیده شده که برای فردا و نسل‌های بعد چه چیزی به یادگار می‌گذاریم. از این منظر این مجموعه قابل دفاع است. این کار نه ضعف آن‌چنانی داشت و نه کسی در برابرش جبهه گرفت. من همیشه به آلبوم، نگاهی فراتر دارم و به اعتقاد من، این آلبوم بعدها شناخته‌تر خواهد شد. چون از نظر کلام و موسیقی و تنظیم، ارج کاملی دارد.»
 
 

• * امیرعلی سلیمانی: در این آلبوم یک دورهمی از حیث کلام و موسیقی به چشم می‌خورد

«امیرعلی سلیمانی» (شاعر، ترانه‌سرا و صاحب ۸ مجموعه شعر و ترانه) اولین منتقدی بود که پشت تریبون حاضر شد و نظراتش را این‌گونه بیان کرد: «در این آلبوم یک دورهمی و جمع دوستانه از حیث کلام و تلفیق کلام و موسیقی دیده می‌شود که به قوت کارها کمک کرده است. جنس کارها علیرغم تنوع مضمونی و مفهومی (به‌ویژه در موسیقی)، یکدستی دارد. با اینکه کارهای اجتماعی و عاشقانه‌ و نگاه از دریچه‌های متعدد به عشق را داریم اما آثار یکدست هستند. خیلی بعید است آلبومی داشته باشیم که خواص و عوامی که موسیقی را دنبال کنند، آن را بپسندند. معمولاً یک دسته از آلبوم‌ها فقط برای سطحی از بازار تولید می‌شود که سطح نازل‌تری از حیث دریافت کلام و کلمات است و یک دسته از آلبوم‌ها هم فقط برای خواص تولید می‌شود.»
 
سلیمانی درباره ترانه‌های آلبوم گفت: «به نظرم یک‌سری از ترانه‌ها دغدغه‌های امروز و دیروز دارند. مثلاً من در قطعه «مشت» یاد قطعات خوانندگانی که اول انقلاب از ایران رفتند افتادم؛ یا قطعه «پرواز» به من این حس را داد که برای امروز نوشته شده است. در قطعه «آبروداری کن» (از میثم یوسفی) تعابیری می‌بینیم که تازه نیستند ولی تازه به نظر می‌رسند، مثل عبارت «باز من را ببغل». از سوی دیگر ترانه‌ای مثل «همه عاشقای جهان» (از حسین غیاثی) را می‌شنویم که کار بسیار روان و سلیسی است. کنار هم قرار گرفتن و در عین حال یکدستی آلبوم، نکته حائز اهمیتی است. البته در مقوله موسیقی کمتر این یکدستی به چشم می‌خورد.»
 

• * سید حمیدرضا منبتی: مخاطب موسیقی با کسی شوخی ندارد

سردبیر سایت «موسیقی ما»، دومین منتقد این جلسه بود که «عکس زمستونی تهران» را تحت چند سرفصل بررسی کرد: «آلبوم «عکس زمستونی تهران» اثری نزدیک به جریان مستقل موسیقی پاپ است و نزدیکی چندانی به بدنه موسیقی پاپ و آلبوم‌های روتین بازار ندارد. یکی از ویژگی‌های این آلبوم، بحث پروداکشن در موسیقی است که به نظرم حلقه مفقوده تولید موسیقی در ایران است. مفهوم تهیه‌کنندگی و تولید موسیقی در دنیا به گونه دیگری است و همه‌چیز از صفر به شکل دیگری رقم می‌خورد. اینکه ما در این آلبوم، شِمایی از این مدلِ موفقِ جهانی را می‌بینیم، قابل‌تقدیر است. فارغ از اینکه نتیجه این حرکت تا چه حد قوی یا ضعیف بوده، نفس این کار، اتفاق مثبتی است و ما آلبوم‌هایی که از صفر با جهان‌بینی و تفکری مشخص شروع شده باشد، کم داریم.»
 
سید حمیدرضا منبتی در مورد ورود بازیگران به عرصه خوانندگی گفت: «تجربه نشان داده که مخاطب موسیقی با کسی شوخی ندارد. صرف اینکه شخصی در عرصه‌ای از هنر موفق است، ضمانتی وجود ندارد که در زمینه‌های دیگر هم موفق باشد. پیش از انتشار آلبوم هم به دوستان گفتم که کامران تفتی شخصیتی برای خودش در عالم سینما ساخته که اغلب طرفداران‌اش در آن حوزه، قشر جوان و تین‌ایجرها هستند. اما در این آلبوم، جنس دیگری از موسیقی را تولید می‌کند که با آن مخاطب، نزدیکی زیادی ندارد و این می‌تواند به فروش آن ضربه بزند.»
 
این منتقد درباره کیفیت اجرا و خوانندگی کامران تفتی عقیده داشت: «او در این آلبوم خودش را ثابت کرد و در اجرای زنده توانست همانند آنچه در آلبوم خوانده بود را پیاده کند. همین که از قدیم ساز زده و موسیقی را به صورت جدی دنبال کرده و برایش زحمت کشیده، نشان می‌دهد که موسیقی برایش تفنن نیست و این قابل احترام است. از سوی دیگر، کامران تفتی، خواندن را بازی می‌کند و البته در مواردی هم اووِراَکت‌ها و مبالغه‌هایی دارد که من گاهی آنها را نمی‌پسندم و این یک موضوع سلیقه‌ای است که شاید دیگران دوست داشته باشند. اما نهایتاً در این آلبوم، پکیجی را ارائه می‌دهد که برایش فکر شده و از این جهت، «عکس زمستونی تهران» مجموعه قابل اعتنایی است.»
 
او یکی دیگر از محورهای صحبت خود را به ترانه‌های آلبوم اختصاص داد: «این آلبوم ترانه‌محور است و در بازار موسیقی، کارهای زیادی را نمی‌بینیم که تا این حد به ترانه اهمیت بدهند. طی یک سال اخیر آلبوم عکس زمستونی تهران در کنار «پاییز سال بعد» رستاک حلاج، «ماه و ماهی» حجت اشرف‌زاده، «مثل مجسمه» مهدی یراحی، «سی‌سالگی» احسان خواجه‌امیری و.. از معدود آثار شاخصی هستند که برای کلام و ترانه اهمیت زیادی قائل شده‌اند. هرچند که شاید سلیقه شخصی من این بود که دوست داشتم ترانه‌های بیشتری از حسین غیاثی در این مجموعه بشنوم.»
 
سردبیر «موسیقی ما» درباره نقطه‌ضعف اصلی «عکس زمستونی تهران» گفت: «به نظر می‌رسد دوستان در مراحل تهیه این آلبوم، تمام انرژی خود را در پروسه تولید صرف کردند و برای مرحله پست‌پروداکشن و پس از تولید -که مرحله بسیار مهمی هم به حساب می‌آید- به لحاظ هزینه و انرژی کم آورده‌اند. فرض می‌گیریم که شما بهترین محصول را تولید کرده‌ای، اما اگر نتوانی آن را خوب به مخاطب معرفی کنی و به دست‌اش برسانی، نتیجه زحمات خود را نمی‌بینی. مثلاً تعدادی از قطعات این مجموعه، این پتانسیل را داشتند که موزیک‌ویدئوهای خوبی برایشان ساخته شود.»
 
منبتی صحبت‌های خود را با کلامی در خصوص آهنگسازی این مجموعه به پایان برد: «در مبحث آهنگسازی، باید جسارت تیم تولید را در استفاده از آهنگسازان جوانی که با تفکرات‌شان هماهنگ بوده‌اند، ستود و ما جنس دیگری از ملودی و تنظیم پاپ را در «عکس زمستونی تهران» می‌شنویم که متفاوت و دلنشین است و آهنگسازان این آلبوم، به ویژه بهنام جلیلیان -و در قدم بعدی، رامین عبداللهی- در انجام کارشان موفق بوده اند.»
 

• * سعید امیراصلانی: آلبوم به لحاظ موسیقی منسجم نیست

«سعید امیراصلانی» سومین منتقدی بود که پشت تریبون قرار گرفت و گفت: «من پیش از آن‌که این آلبوم را بشنوم، کنسرت آن را از نزدیک دیدم و در کنسرت، قطعات با یک بَند راک و تنظیم‌هایی در این حال و هوا اجرا می‌شد. من آن اجرا را بیشتر از تنظیم‌های آلبوم دوست داشتم و به این نتیجه رسیدم که چه‌قدر صدای کامران برای موسیقی راک خوب است. این صداها در موسیقی به صداهای اسموکی یا دودی معروف است و خیلی براق نیست. شانس چنین صداهایی این است که هرچه سن بالاتر می‌رود، پخته‌تر هم می‌شود. این اثر در هفت هشت سال اخیر تنها آلبومی بود که درباره آن یادداشتی نوشتم و باید بگوییم موسیقی سال‌های فترت بدی را پشت سر می‌گذارد. این روزها موسیقی در سیطره آهنگسازان سینتی‌سایزری است. استاد بابک بیات اصطلاح جالی برای این دسته از آهنگسازان داشت و به آنها می‌گفت «آهنگسازان برقی» که تا زمانی که برق هست، آهنگسازند و زمانی که برق برود، دیگر آهنگساز نیستند تا زمانی که دوباره برق وصل شود!»
 
امیراصلانی در خصوص ترانه‌های این مجموعه گفت: «در این مجموعه تقابل دو ترانه‌سرای عینیت‌گرا و ذهن‌گرا را مشاهده می‌کنیم. میثم یوسفی عمیقاً یک شاعر سوبجکتیویست و ذهن‌گرا است و معانی در ذهن او به شکل مجرد روی کاغذ می‌آید و حسین غیاثی هم یک اُبجکتیویست کامل است. شعر حسین غیاثی به نظر من زوداثر است و تأثیر فوری دارد. شاید این ویژگی در مورد شعر میثم وجود نداشته باشد اما اعتقاد دارم که شعر او دیرپا و ماندگارتر است. در مجموع، آلبوم به لحاظ کلام، ترانه‌های قوی در خود دارد.»
 
این هنرمند نقطه ضعف اصلی آلبوم را عدم انسجام آن در موسیقی دانست: «آلبوم در مجموع به جهت موسیقی منسجم نیست. تکلیف موسیقی کامل مشخص نیست و شما تنظیم‌هایی در سبک‌های راک، پاپ‌راک، پاپ و.. در آن می‌شنوید. پیشنهاد من برای کامران، همان راک است و تنظیم‌های راک با جنس صدای او همخوانی دارد.»
 
ترانه‌سرا و آهنگساز قدیمی موسیقی پاپ، صحبت‌های خود را این‌طور به پایان برد: «کامران تفتی بین بازیگرانی که وارد عرصه خوانندگی شده‌اند، بدون‌تردید و با اختلاف فاحش بهترین است. چون از سال‌ها قبل موسیقی را پی گرفته و تازه‌وارد نیست.»
 

• * کامران تفتی: به آلبوم من نمی‌آید که تا این حد عاشقانه باشد

کامران تفتی در بخش پایانی جلسه گفت: «از کودکی موسیقی در خانواده ما جریان داشت. من موزیسین نیستم و سوادش را هم ندارم اما عشقش را خیلی دارم. موسیقی واقعاً دغدغه‌ام بوده و هست. اگر سمت موسیقی آمدم، نه به خاطر پول و عکس و دیده شدن بلکه فقط به خاطر غلیانی است که در قلبم داشته و دارم. از قضای روزگار، کسانی کنارم قرار گرفتند که دغدغه کندن و بالا رفتن نداشتند و همه‌چیز درست کنار هم قرار گرفت. ماحصل «عکس زمستونی تهران» فارغ از بحث‌های تخصصی، فقط در یک کلمه خلاصه می‌شودو آن چیزی نیست جز عشق.»
 
این خواننده و هنرپیشه در ادامه گفت: «طبق آمار حدودی که گرفته‌ایم، این آلبوم بیش از سه‌میلیون دانلود غیرمجاز داشته و این از یک سو خوشحال‌کننده است و از سوی دیگر، دردناک. از این بابت خدا را شکر می‌کنیم که آدم‌های زیادی کار را شنیدند و البته ناراحتیم که نتوانستیم آلبوم را به شکل درست به دست‌شان برسانیم. ما همه‌چیز را به شکل دقیق برنامه‌ریزی کرده بودیم؛ اما زمانی که سی‌دی را دست شرکت پخش می‌دهید و تأکید می‌کنید که فلان اتفاق‌ها نیفتد و دقیقاً همان‌طور می‌شود، تمام برنامه‌هایتان نقش بر آب می‌شود.»
 
تفتی در خصوص حال و هوای آلبوم‌اش گفت: «شاید به آلبوم من نمی‌آید که تا این حد عاشقانه باشد و قدم‌هایی که برداشتیم، بر همین حس و حال بود. من از عاشقی خوانده‌ام. اگر قطعه «مشت» برای برخی یادآور کارهای گذشتگان است، به خاطر احساس دِینی است که نسبت به «فریدون فروغی» دارم و تلاش کرم این را در لحن خودم ثبت کنم. از شما متشکرم و این نقدها به ما کمک می‌کند تا برای آلبوم بعدی سقوط نکنیم. تلاش می‌کنم در آلبوم‌های بعدی با وسواس بیشتری حرکت کنیم.»

مبحث پایانی این جلسه درباره صداسازی در موسیقی و صداسازی کامران تفتی بود که این هنرمند گفت:«من پیش از این آلبوم قطعاتی به نام‌های «باج» و «حواست بهم نیست» و چند اثر دیگر داشتم که در آنها صدای من با صدایی که در آلبوم «عکس زمستونی تهران» شنیدید تفاوت دارد. آن صدای دیگری است که من ساختم و به خاطر گام، گونه‌ای خواندم که این گرفتگی صدا در آن نباشد. در عکس زمستونی تهران این اتفاق رخ نداد و صدا کاملاً همان چیزی است که الان می‌شنوید.»

میثم یوسفی هم در این زمینه گفت:«خواندن یک اتفاق موزیکالیته است و حتی حرف‌زدن هم آهنگ دارد. مثلاً این بحث در مورد محسن چاوشی هم وجود دارد و می‌گویند که صدای او ساختگی است. من حداقل ده اجرای زنده از او شنیده‌ام که عین کارهای آلبومش می‌خواند و صدای او ساختگی نیست.»