آهنگ جدید

Mokhtar: شما میفرمایید که جوکر خبیث ترین شخصیت کمیک است (البته خیلی های دیگر نیز چنین حرفی را بیان میکنند) . خوب باشد. مگر خبیث بودن دلیل بر برترین بودن است؟ اگر مثلا کسی راه بیافتد و با اسلحه هر کسی را در خیابان بکشد و بعد هرهر بخندد یا چه میدانم، تمام آدم های روی کره زمین را به خاک و خون بکشد آنوقت بهترین شخصیت خبیث خواهد بود؟ آیا فکر نمیکنید که جنون، آنارشیسم ، قتل و غارت لجام گسیخته خیلی زود جذابیت خود را از دست میدهند؟ آیا شما اسم این را میگذاری “غیر قابل پیش بینی بودن” (unpredictability)؟ اتفاقا وقتی یک نفر اصطلاحاً هیچی حالیش نیست و دیوانه است پس هر کاری میتواند از او سر بزند. بنابراین دیگر هیچ چیز “غیر قابل پیش بینی” درباره اش باقی نمیماند. برعکس، اگر شما فردی را ببینی که یک لحظه مثل جنتلمن ها عمل میکند . یا مثلا رئیس جمهور شده اما یک لحظه دیگر نقاب بر چهره میزند و دست به خباثت میزند آنوقت معنی غیر قابل پیش بینی بودن را خواهی فهمید!

اصلا GG به همین دلیل است که جذاب تر است چون نمونه سیاستمداران و زورگویان جاه طلبی است که در جهان امروز نقاب بر چهره میزنند و همه را فریب میدهند. شما میگویید جوکر از کشتار لذت میبرد. آیا این مزیت خاصی محسوب میشود؟ چون وقتی کشتار بی هدف و کورکورانه شد دیگر اصل غافلگیر کننده گی را از دست میدهد. خواننده یا بیننده با خود خواهد گفت: “این مرتیکه دیوونه که هر کسی از را میرسه قتل عام میکنه (درست مثل قسمت دوم کارتون بلند و ویدئویی The Dark Knight Returns و اونجایی که جوکر تو شهربازی هر کی میاد جلوش رو میکشه!). اما برعکس، نورمن یا GG هدفمند میکشد! هر که را میکشد یا برای ضربه زدن به پیتر و خانواده و اطرافیانش است یا برای رسیدن به هدف اش در کسب قدرت و نفوذ بیشتر. این رویه او را ترسناک تر و “غیر قابل پیش بینی تر” میکند. شما میگویید که جوکر نیازی به چاپلوسی ندارد بلکه میخواهد از رنج دیگران لذت ببرد. به نظر خود شما این باعث تک بعدی شدن او نمیگردد؟ آیا سبب نمیشود که او فقط یک هدف داشته باشد. آیا کاراکتری با داشتن تنها یک هدف میتواند همواره جذاب و fresh باقی بماند؟ در حالیکه نورمن چندین هدف داشته و دارد:
– حفظ کمپانی خود
– رسیدن به جاه و مقام
– حذف اسپایدرمن چون او سد راهش میشد
– ضربه زدن به پیتر (بعد از اینکه هویت مخفی اسپایدرمن را کشف کرد(
– ساختن یک “مرد” مثل خودش از پسر ضعیف النفس خود یعنی هری
– وقتی پس از مرگ ظاهری اش به اروپا رفت، سعی کرد با تاسیس گروه scriers بر نفوذ خود بیافزاید
– تصاحب روزنامه دیلی بیوگل و استفاده از منابع آن برای مخفی کردن جنایت های خود (پس از بازگشت از اروپا)

-حذف هابگابلین که در نبود او جایش را گرفته بود
– رسیدن به به عنوان ریاست HAMMER و …
تفاوت عمده جوکر با GG در این است که جوکر دشمن خانواده “بتمن” است ولی GG دشمن خانواده “پیتر پارکر“!   این خیلی نکته ظریفی است. جوکر فقط به این دلیل از رابین متنفر است چون همیشه به بتمن کمک میکند، چون دستیار او است ، چون بارها برنامه هایش را نقش بر آب کرده. ولی آیا نورمن به این دلیل از مری جین متنفر است و به او حمله میکند چون نقشه های پلیدش را عقیم گذاشته یا وسط مبارزه به داد اسپایدرمن رسیده؟ نه! چون او همسر پیتر پارکر است، چون به پیتر قدرت درونی میدهد ، چون میخواهد با کشتن او پیتر را زجر دهد نه اسپایدرمن را. در ضمن اگر جیسون تاد لباس رابین را نمیپوشید آیا جوکر با او کاری داشت؟ آیا هنوز او را در داستان معروف death in the family میکشت؟ نه! ولی مری جین در هیچ پوششی و در هیچ مکانی از دست نورمن آزبورن در امان نیست!
حالا کمی انصاف داشته باشد و بگویید ببینم کدامیک از این دو مورد جذاب تر و پلید تر است؟

در هر حال باید بگویم که صرف گفتن اینکه جوکر بزرگترین villain تاریخ کمیک است کفایت نمیکند چون به خدا نه شما و نه هیچ کس دیگری دلیل کافی برای ادعای خود نمی آورید. فقط مدام میگویید او خیلی پلید، او سرشار از ناآرامی است، او در ناراحتی غرق میشود، او یک قاتل روان پریش است و …

مدتی گذشت  تا اینکه «مختار» دوباره روز ۱ اسفند ۱۳۹۳ و به مناسبت ترجمه شماره جدیدی از کمیک marvel knights spiderman ، در اینجا دوباره مقایسه ای بین گرین گابلین و جوکر انجام داد:

 Mokhtar: این کمیک و اون داستانی که نورمن تو زندان واسه اسپایدی تعریف کرد دقیقا نشون میده که چرا من همیشه میگم نورمن از جوکر شخصیت خبیث بهتریه. چون جنون همیشگی جوکر از میزان غافلگیر کننده گی کم میکنه. ولی نورمن کسی هستش که ادم در نگاه اول شاید کسی متوجه خباثت اش نشه (درست مثل اون نگهبان بدبخت زندان که زنش مریضه) ولی بعد ناگهان غافلگیرت میکنه و کاری میکنه که خباث از سر و روش میباره.

ولی جوکر؟
یه روانی که همه چیزش رو و آشکار هستش.
نورمن؟ یه روانی که به اندازه جوکر دیوونه و خبیثه ولی در عین حال میتونه ماسک بزنه و بقیه رو با معصومیت خودش گول بزنه

حالا کدوم غافلگیر کننده تر هستش؟ معلومه نورمن
به خاطر همینه که نورمن perfect هستش. ترکیبی از مکار بودن، نفوذ و ثروت لکس لوثر و دیوانگی ، سادیسم و خباثت جوکر
اینم یه نقل قول از استاد ترابی:
جوکر همیشه یک شخصیت دارد: قاتلی روان پریش! او همیشه و در همه حال پلید است و خباثتش آنقدر عریان است که هیچ وقت ماسک بر صورت ندارد. به همین خاطر هم در داستانهای «بتمن» او منشا یا origin خاصی ندارد چون گذشته اش برای خواننده یا بیننده مهم نیست و با هیچ کاراکتری خصومت “شخصی” ندارد و تنها به این دلیل با بتمن میجنگد چون او را نقطه مقابل خود میداند (اگر جوکر نماد هرج مرج و بینظمی باشد بتمن هم نماد قانون و نظم است). اما نورمن آزبورن با وجود آنکه در خباثت چیزی از جوکر کم ندارد اما از آنجائیکه عده معدودی از میزان خباثت او باخبر هستند، پلید تر از جوکر جلوه میکند زیرا غیر قابل پیشبینی تر است. نورمن استاد فریب کاری است و اصطلاحاً دیگران را manipulate میکند. او دست به هرکاری میزند ولی دست آخر همه چیز به نفع اش تمام میشود. به همین دلیل هم موفق شد گروه Dark Avengers را با تایید خود دولت آمریکا تاسیس کند! در ضمن او بر خلاف جوکر دیوانه نیست پس آدم تکلیفش با او روشن نیست چون آدم دیوانه هیچ دلیل منطقی برای کارهایش ندارد ولی وقتی قهرمان با آدمی سرو کار دارد که زیرک و مکار است ، همه جا نفوذ دارد و گاهی همه را قانع کرده که کاری که میکند درست و صحیح است، آنوقت دست و پایش بسته میشود چون ممکن است مردم او را به خاطر مقابله با چنین فردی مورد نکوهش قرار بدهند. ولی بعید میدانم اگه بتمن جوکر رو جلوی دوربین های تلویزیونی سنگسار (!) کند، کسی کک اش هم بگزد! در حالیکه اسپایدرمن بارها به خاطر حمله به نورمن آزبورن مورد تعقیب پلیس قرار گرفته زیرا نورمن آنقدر حیله گر است که توانسته تمام خباثت خود را زیر ظاهر گول زننده یک تاجر ، کارخانه دار و یا یک سیاستمدار موفق پنهان سازد.

مختار در همین صفحه یک پاراگراف جالب درباره نورمن ازبورن نوشت که خواندنش خالی از لطف نیست:

 Mokhtar: نمیدونم توجه کردید یا نه ولی گرین گابلین نقطه عکس مرد عنکبوتیه. به analogy پیتر و نورمن دقت کنید: پیتر خودش یه ادم گوشه گیر ، منزوی و دست و پا چلفتیه ولی وقتی ماسک میزنه فرصت پیدا میکنه یکی دیگه باشه: آدمی جسور، بذله گو و با اعتماد به نفس.
ولی حالا نورمن! دقیقا بر عکسه ! یعنی پرسونای گرین گابلین بهش فرصت میده اونی باشه که واقعا هست! یعنی آدمیه که ظاهرا همه چیز رو در کنترل داره ، جنتلمنه ولی درونش کلی شیطان نهفته است و ماسک گرین گابلین بهش فرصت میده جاه طلبی و سادیسم درونی اش رو به نمایش بزاره . بنابراین بخشی از جذابیت نورمن همین تلاش هاش در کنترل کشمکش های درونی خودشه. 

سپس در روز ۲۳ اسفند ۱۳۹۳ و در بخش نظرات این مقاله بار دیگر بحثی درباره گرین گابلین و جوکر در گرفت. این بار هم مختار یک پای قضیه بود و طرف دیگر کاربر و ادیتور شایسته سایت ما یعنی آقای The Joker:

The Joker: جناب مختار من دلایلی که شما در مورد برتری نورمن نسبت به جوکر رو نوشته بودید خوندم. حالا من جواب میدم: شما دلیل برتر بودن نورمن رو دشمنی شخصی بین اون و پیتر میدونید. و به نظرتون هر چه دشمنی و کینه شخصی تر باشه داستان جذاب تره. اما یک سوال آیا جوکری که با کل جامعه دشمنی داره جذاب تر نیست؟ آیا جوکری که با جامعه و مخصوصا سمبل نظم ( بتمن ) در میوفته جذاب تر نیست؟
جوکر چرا با بتمن دشمنه؟ چون اون سمبل نظم و جامعه است و جوکر سمبل آشوب. جوکر در اصل دشمن بتمن نیست دشمن جامعست.
شما میگید که روان پریشی جوکر از میزان غیر قابل پیشبیینی بودنش میکاهد، اما آیا کسی که در عین روان پریشی میتواند قلب و ذهن کسی را در اختیار بگیرد قابل پیشبینی است؟ اصلا جوکر تا حالا کار قابل پیشبینی کرده؟ باربارا گوردون رو فلج کرد. سارا اسن رو کشت. جیسن تاد رو کشت. و تا حد مجنون کردن بتمن هم رفت. با همه این ها آیا این کارها قابل پیشبینی است؟
حالا نورمن. نورمن گوئن رو کشت چرا چون با پیتر مشکل داشت. اما جوکر جیسن تاد رو کشت چون اون رو مانند بتمن مدافع جامعه میدید. سار اسن هم همینطور. چرا چون اون ها رو مدافع جامعه میدید. آیا کسی که با جامعه در میوفتد جذاب تر است یا کسی که تنها به خاطر عقده هایش با شخصی در میوفتد؟

 Mokhtar: اولا شما فقط در اصل به یه چیز گیر دادی و اونم شخصی بودنه خصومته. در حالیکه شما نمیدونی که درسته که خصومت نورمن با پیتر شخصیه ولی این تنها وجه نورمن نیست. نورمن هم دشمن جامعه است! مگه dark reign رو نخوندی؟ دشمن کل اونجرز شد. در حالیکه فرقش با جوکر اینه که نورمن دشمن اونجرز بود ولی جامعه اینو نمیدونست یعنی اونقدر حیله گره که خودش رو پشت مقاصد به ظاهر خیرخواهانه قایم کرد . حالا این غیر قابل پیشبینی تره یا دشمنی جوکر با اجتماع که کاملا عیان و اشکاره

مثال میزنم …تو تلویزیون نشون میده که نورمن رو به جرم اقدام علیه امنیت ملی گرفتن . ملت شگفت زده میشن . میگن این که رئیس HAMMER بود. این که ناجی ما در مقابل skrulls بود. پس چی شد که اینجوری شد؟ ولی حالا جوکر برای هزارمین بار گرفته شده. ملت میگن این که همون دیوونه هستش که هر روز با جامعه درگیره. یه چیز دیگه: دنیای امروز پیچیده تره. دنیای سیاستمداران مکاره. دنیایی که داعش داره و کشورهای مختلف به طرق مختلف بهش کمک میکنن ولی در ظاهر میگن باهاش مخالفن. دنیای امروز دنیایی هستش که حق و باطل رو به سختی میشه تشخیص داد. دنیایی که مرز خیر و شر در اون گاهی غیر قابل تفکیک میشه، دنیایی که آدم دچار تردید و شک و دودلی میشه. تو این دنیا ویلن هایی مثل نورمن جذاب ترن. به عبارتی دیگه این دنیای پیچیده امروز ویلن های مکار و حیله گر که خودشون رو پشت ماسک خیرخواهانه پنهان میکنن نیاز داره. دیگر دوران ویلن های سبک جوکر گذشته.
شما در ضمن چند تا کار خبیثانه جوکر رو مثال زدی. ولی اونا رو با اینا مقایسه کن: کشتن عشق حقیقی مرد عنکبوتی (گوئن)، کشتن کسی که مثل برادر مرد عنکبوتی بود (بن رایلی)، ربودن و سر به نیست کردن دختر مرد عنکبوتی (که از گوشت و پوست پیتر بود) و ….خداییش اینا رو با کارای جوکر مقایسه میکنی؟ رابین رو کشت ولی رابین دومی که هیچ کس بهش اهمیت نمیداد و “همکار” بتمن بود. بت گرل رو فلج کرد . اونم “همکار ” بتمن بود (تازه الان بت گرل از حالت فلجی خارج شده . ولی نورمن به نزدیک ترین افراد پیتر ضربه زد. شما میگی جوکر تا حد مجنون کردن بتمن پیش رفت ولی گرین گابلین هم همین کارو کرده (تو داستان “انتقام گرین گابلین” که اونقدر روی مخش کار کرد تا بشه مثل خودش(

ولی از اون بالاتر تو clone saga هویت مرد عنکبوتی رو ازش گرفت . یعنی کاری کرد که فکر کنه این همه سال fake بوده. یعنی یه کپی. بازم اگه نظری داری بگو تا بحث کنیم. من صد در صد میگم نورمن از جوکر برتره. منتهی مشکل اینه که نورمن زیاد شناخته شده نیست. همه فقط اون فیلم اول ریمی رو دیدن با اون لباس مضحک. اگه مثل من نورمن کمیک ها رو بشناسن هیچ شکی در این باره براشون باقی نمیونه

The Joker: ببیند شما میگید نورمن در هیبت یک آدم خیر خواه دست به اعمال ظالمانش میزد. اما جوکر با عیان بودن خباثتش ترسی در دل مردم می اندازد که کسی حتی از فکر کردن بهش مو رو تنش سیخ میشه . شما میگید جامعه ی ما به ویلن های دو چهره ای نیاز داره. ویلن هایی که در ظاهری خیر خواه دست به اعمال ظالمانه میزنند. اما آیا دوران ویلن هایی مانند جوکر سر اومده. جوکر نه نیازی به ماسک داره و نه نیازی به ظاهری خیر خواه چرا؟ چون اون مانند نورمن نمیخواهد جامعه رو به سمت خودش برگردونه یا صاحبه قدرتی بشه. تنها چیزی که میخواد نابودی جامعه ای هست که اون رو شکل داده.
همان طور که اشاره کردید نورمن به نزدیک ترین افراد پیتر صدمه میزنه. اما جوکر با بتمن کاری نداره با جامعه و افراد مدافعش کار داره.
شما میگید نورمن هویت پیتر رو ازش گرفت. اما آیا جوکر به دنبال هویت بتمنه نه همون طور که توی آرک مرگ در خاندان اخیر اشاره شده اون میتونست بفهمه بتمن کیه ولی نخواست چرا چون اون با بروس وین میلیونر مشکلی نداره. اون با بتمن مشکل داره ناجی گاتهام. در واقع جوکر در هر فرصتی تلاش میکنه تا جامعه ای که درش زندگی میکنه رو به زانو دربیاره نه صاحبش شه.
الیته من نورمن رو به عنوان بهترین ویلن بعد از جوکر میدونم و همینطور اکثر داستانهای مهمش رو خوندم.

Mokhtar: ببین اینایی که شما میگی دلیلی بر برتر بودن نیست. مثلا شما میگی جوکر کاری میکنه که مو بر تن بقیه سیخ میشه ، درسته؟ بزار دوباره مثال داعش رو بزنم.
داعش هم کارایی میکنه که مو به تن آدم سیخ میشه . ولی برای من ترسناک تر کسانی هستند که پشت داعش هستند. مو رو کسی به تن من سیخ میکنه مثل نخست وزیر ترکیه که این همه جنایات داعش رو میدید ولی چون داعش کردها رو میکشه و ترکیه با کردها مشکل داره به داعش کمک میکرد. بعدشم میره تو تلویزیون و ژست حقوق بشری میگیره و از نقض حقوق بشر به دست بشار اسد انتقاد میکنه. اینکه میگی جوکر فقط میخواد جامعه ای رو که شکلش داده نابود کنه اتفاقا نقطه ضعفه! الان دنیا دنیای منافعه. نورمن هم از این جامعه متنفره ولی ازش سو استفاده میکنه تا به جاه طلبی برسه. این وسط هر وقت فرصت پیدا کنه حساب شخصی اش رو با پیتر تسویه میکنه. اینی هم که میگی جوکر با بتمن کار داره هم به نوعی تو کمیک های مرد عنکبوتی بوده. اولش هم نورمن با اسپایدرمن مشکل داشت نه با پیتر چون سد راه مقاصد جاه طلبانه اش میشد ولی این مسئله به نوعی تکامل یافت و با کشف هویت مخفی اسپایدرمن نورمن فهمید که برای ضربه زدن به اسپایدرمن باید قلب و روح و اراده اونی که زیر ماسک اش قرار داره ضربه وارد کنه. من میگم این خیلی جذاب تره. از اون جذاب تر اینه که نورمن اگه سرش بره هویت مخفی اسپایدرمن رو به کسی نمیگه. چون میخواد فقط خودش با این قضیه حال کنه.

 The Joker: بزارید یک سوال بکنم. شما عضو یک جامعه هستید درسته؟ وقتی یکی بیاد با تمام جامعه در بیوفته تمام جامعه توی آشوب فرو میره. همه میترسند . اما از طرفی یکی میخواد صاحب جامعه بشه اونم فقط برای منافع خودش. خوب یکی که میخواد صاحب جامعه بشه خطرناکه یا کسی که میخواد اون رو نابود کنه. شما میگید نورمن باعث به ایجاد نا امنی میشه اما اون نا امنی که ایجاد میکنه در برابر آشوب جوکر اصلا به حساب میاد؟ جوکر در عین جنونش میتونه فکر کنه. اگر نمیتونست دیگه کارهاش معنی نداشت.

اولا جوکر هدفی نداره و به نوعی نماینده و سمبل آشوب هست پس همه در خطر اند هیچی نمیخواد فقط و فقط نابودی و آشوب رو دوست داره.  در ضمن، شما میگید تلاش جوکر برای نابودی جامعه نقطه ضعفشه اتفاقا به خاطر همینه که جوکر کاراکتری جذاب هستش چون برخلاف دیگر ویلین ها (که سعی میکنند درون یک سیستم جامعه) قرار بگیرند و عضوش باشند و از سود ببرند اما جوکر سیستم رو نمیخواد نابودی سیستم رو میخواد. اگر شما آرک مرگ در خاندان رو خونده باشید در اون جوکر با این ایده که اون هویت بتمن و خاندان بتمن رو میدونه بتمن رو تا سر حد جنون و تسلیم شدن میکشونه. البته هر کسی بر اساس معیار های شخصی خودش خوب و بد رو تعریف میکنه

Mokhtar: من فکر کنم مشکل شما اینه که داستان های مرد عنکبوتی رو خوب یادت نیست. همین چند وقت پیش تو ملت گابلین که خودم ترجمه اش کردم، گرین گابلین به معنای واقعی کلمه به جامعه حمله کرد .حالا به این کاراش خصومت شخصی جذاب با پیتر پاکر رو اضافه کن
مکاری + نفوذ + تجهیزات + پول + اعمال سادیستی

من همیشه گفتم بازم میگم گرین گابلین جامع ترین شخصیت خبیثه. ترکیبی از حساب گری و حیله گری لکس لوثر با سادیسم و جنون جوکر+ جاه طلبی دکتر دووم!

 درباره بخش دوم صحبت شما باید بگم که:من قضاوت رو میسپرم به بقیه. واقعا کسی که میخواد جامعه رو به آتیش بکشه جذاب تره یا کسی که میخواد با حیله گری به منافع شخصی خودش برسه و این وسط هیچ ارزشی برای جامعه قائل نیست و تا جایی هم که بتونه هر کسی رو از سر راهش برمیداره؟

و فراموش نکنیم که در نتیجه کاراش این جامعه است که ضرر میکنه. انصافا این درامش بیشتره و از نظر داستانی میتونه پیچیده تر باشه یا کسی که فقط و فقط میخواد جامعه رو به آتیش بکشه؟ قضاوت با کاربران دیگه …

 The Joker: همون طور که گفتم هر کسی معیار هایی داره برای همین برای یکی نورمن جذاب تره برای یکی جوکر. من از این بحث خیلی لذت بردم و نظراتتون جالب بود

 Mokhtar: منم واقعا از بحث با شما لذت بردم .. you are a worthy opponent

و اما همین چند وقت پیش مختار وقتی مقاله تحسین شده ای به نام “۱۰ بلایی که گرین گابلین بر سر مرد عنکبوتی آورده؟”، اینطور نوشت:

Mokhtar: خدا وکیلی کارهای خبیث گرین گابلین رو مقایسه کنید با کارهای خبیث جوکر (که مقاله اش اینجاست) . انصافا کدومشون خبیث تر هستند؟ کدومشن واقعا به قهرمان داستان بیشتر ضربه زدن؟ بزارید اینجوری مطرح کنم: واقعا کارهای عمدتا چندش آور جوکر رو میشه با کارهای نورمن که عمق روح، جسم، هویت، عزیزان، فرزند و عشق پیتر رو هدف قرار دادند مقایسه کرد؟ اصلا واقعا عمل خبیث دیگری مونده که نورمن انجام نداده باشه؟ جوکر خبیث ترین کارش این بود که جیسون تاد رو کشت. یعنی کسی که رابین اصلی نبود و هیشکی هم ازش دل خوشی نداشت. تازه، جیسون تاد همکار بتمن بود و بارها جلوی جوکر ایستاده بود. ، ولی نورمن خبیث ترین کارش این بود که عشق پیتر رو کشت. کسی که نه همکارش بود و نه تا به حال جلوی گرین گابلین ایستاده بود. دختری که معصوم بود و هیچ ربطی به دشمنی پیتر و نورمن نداشت. لطفا کمی فکر کنید
حقیقت همین نزدیکی هاست ….

اگر از این مقاله خوشتان آمده مقالات زیر را هم از دست ندهید:

این مطلب را به اشتراک بگذارید :